Achttien nieuwe insecten in Nederland

Nederland is achttien nieuwe insectensoorten rijker. Dat maakte het VARA-radioprogramma Vroege Vogels op Radio 1 vanmorgen bekend. De insecten, met poëtische namen als geulschietmot en houtzwamkever, worden beschreven in het nieuwste nummer van het vakblad Nederlandse Faunistische Mededelingen van Stichting EIS-Nederland en Naturalis Biodiversity Center.

Sommige van de nieuwe soorten vestigden zich recent in ons land, bijvoorbeeld als gevolg van warmere zomers. In andere gevallen kwamen ze boven water toen minder onderzochte groepen onder de loep werden genomen. In totaal komen in Nederland bijna 20.000 soorten insecten voor.

Zes nieuwe hongerwespen
Hongerwespen zijn parasieten van bijen. Ze worden daarom vaak bij bijenhotels waargenomen. Ze vallen op door hun typische hangende pootjes in de vlucht. Het zijn vrij grote sluipwespen en het is daarom opmerkelijk dat deze groep zo slecht bekend is in Europa. Sluipwespenspecialist Kees van Achterberg van Naturalis verdiepte zich in deze groep en ontdekte dat er negen soorten in Nederland voorkomen, waarvan er maar liefst zes voor het eerst gepubliceerd worden.

Houtzwamkever
Kevers vormen wereldwijd de meest diverse diergroep. Ongeveer een kwart van alle bekende diersoorten is een kever. De houtzwamkever Sulcacis bidentulus werd in de periode 2008-2012 op enkele plekken in ons land aangetroffen. Deze kevers brengen hun hele leven door in de vruchtlichamen van houtzwammen. De Nederlandse vondsten sluiten aan bij een uitbreiding in Midden-Europa. Mogelijk heeft het verbeterde bosbeheer hierbij een rol gespeeld.

Acht nieuwe galvormende bladwespen
De larven van bladwespen lijken wel wat op rupsen. Ze leven vaak heel specifiek op bepaalde planten. Een kleine groep soorten maakt gallen op wilg. Internationaal onderzoek naar de relatie tussen de bladwespen en hun waardplanten heeft duidelijkheid gebracht over de soorten in deze groep. Bladwespenspecialist Ad Mol vat de situatie voor Nederland samen en ontdekte acht nieuwe soorten voor Nederland.

Driebandlangpootmug
De drievleklangpootmug was tot voor kort wereldwijd slechts 25 keer gesignaleerd, maar de opvallende mug is duidelijk bezig met een opmars. Alleen al in 2012 kwamen Nederlandse insectenkenners en –fotografen deze soort maar liefst negen maal tegen.

Duistere heiderouwzwever
In het kader van het nieuwe project ‘Leuke vliegen’ werd de wolzwevercollectie van Naturalis bekeken. Wolzwevers zijn vliegen die lijken op een bij of hommel om zo vijanden om de tuin te leiden. De duistere heiderouwzwever stond verdekt opgesteld tussen het materiaal van de roodbruine heiderouwzwever. Het betreft een enkel exemplaar dat in 1966 bij Ewijk verzameld werd. Nader veldonderzoek zal moeten aantonen of de soort nog in Nederland voorkomt.

Geulschietmot
Schietmotten zijn vlinderachtige insecten, die in de schemer rondvliegen bij het water. De larven leven in kokertjes in het water. Het onderzoek naar deze dieren is de afgelopen periode sterk toegenomen. In 2012 werd Geulschietmot voor het eerst in Nederland aangetroffen, langs de Geul in Limburg. Het is niet duidelijk of deze soort zich recent heeft gevestigd of dat ze altijd over het hoofd is gezien.