De geldkauri

De tropische kaurischelp of monetaria moneta was in vroeger tijden een populair betaalmiddel. Hollandse kooplieden maakten er gretig gebruik van en kochten er bijvoorbeeld wapens en slaven mee. Nog steeds spoelen er aan onze kusten kaurischelpen aan van vergane VOC-schepen.

Herkomst en gebruik
Op de Malediven (ook Kauri-Eilanden genoemd) en op Sri Lanka werden de kaurischelpen als ruilmiddel gebruikt bij de handel. 14 Eeuwen voor het begin van onze jaartelling werden kauri's ook al in China gebruikt voor ruilhandel. Zij werden toen uit India en de Malediven geïmporteerd.

Met de komst van West-Europese handelaren, de Portugezen al vanaf het begin van de 16de eeuw, verbreide de gewoonte zich over de wereld en werd de kauri een wereld munt. Het gebruik van deze schelpjes als munt verspreidde zich over Voor-Indië en een groot deel van Afrika uit. Ook op Nederlands Nieuw-Guinea en in Suriname werden de kaurischelpen als zodanig gebruikt. Later is ook de ringkauri (Cypraea annulus) in het "geldcircuit" terecht gekomen. Tot in de zeventiende eeuw werd de waarde van kauri's uitgedrukt in andere valuta's.

De V.O.C. (Verenigde Oostindische Compagnie) nam de Kaurischelpen mee om ze in Nederland eerst te verkopen aan de W.I.C. (West Indische Compagnie) en later ook aan de MMC (Middelburgese Commercie Compagnie). Beide kocht met deze schelpen slaven in Afrika. Tijdens het hoogtepunt van de slavenhandel was Amsterdam het centrum van de Kauri-handel. Grote opslagplaatsen werden gebouwd voor de opslag van de schelpen. Tegen het einde van de 19de eeuw devalueerde de waarde van schelpen snel en werden ze als betaalmiddel afgeschaft, waarschijnlijk veroorzaakt omdat vanaf 1863 de slavenhandel in Nederland, als een van de laatste, illegaal werd.

Door de grote hoeveelheid schelpen die nodig was voor de handel diende de kauri tevens als balast voor de schepen. Mogelijk door het schoonmaken van ruimen of het vergaan van V.O.C. schepen in Nederlandse kustwateren zijn lege schelpen van deze soort hier terecht gekomen.