Onbekend motje, wie helpt me bij de determinatie
Vorige week zaterdag zat dit motje op m'n stoep bij de achterdeur. Welk motje staat er op de foto?
Vorige week zaterdag zat dit motje op m'n stoep bij de achterdeur. Welk motje staat er op de foto?
Log in om te reageren
InloggenNog geen account? Registreer je nu
Reacties (9)
Sorry Chelle, ik schreef "jouw foto", maar bedoelde die bij de originele vraag van dit topic (van kooyammers)
Ja, en dat ben ik beslist niet, maar ik heb er dus wel even een specialist naar laten kijken en die meent dat jouw foto en die van Ingrid beide Amphipyra pyramidea tonen, dus je kunt je foto toch gewoon onder die naam opslaan :o)
Michelle
De twee soorten worden doorgaans als genitaalsoorten opgegeven. Dat is altijd een beetje een "dingetje". Of iets een "genitaalsoort" is of niet, hangt voor een groot deel af van de ervaring en mate van specialisatie van degene die probeert het beest op naam te brengen.
Iemand die niet erg gespecialiseerd is in een bepaalde (onder)familie, maar verder wel bekwaam, zal er beter aan doen om sneller het genitaal erbij te pakken, dan om te proberen op basis van subtiliteiten binnen de variatiebandbreedte een beslissing te nemen, terwijl iemand die duizenden beesten van een subgroep bekeken heeft vaak in één oogopslag ziet welke soort het is, zonder eigenlijk nog goed te kunnen duiden waarom. Die "weet" vaak de kenmerken (boekjeswijsheid) niet eens meer, maar "ziet" het wel feilloos.
En wat ook meespeelt is de variabiliteit van beide soorten, waarbij het vaak zo is dat er hele duidelijke gevallen van soort A zijn en hele duidelijke van soort B met een overgangsgebied daartussen waar je dus maar beter het genitaal kunt bekijken om zeker te gaan.
Een voorbeeld uit mijn eigen kennisgebied: Er zijn twee Muntgoudhaantjes (Chrysolina coerulans en herbacea) die morfologisch gruwelijk veel op elkaar lijken, alleen is de ene meestal blauw en de ander meestal groen, maar blauwe versies van de groene en groene van de blauwe komen (zelden!) ook voor. Ik kan ze, behalve op kleur (onzeker dus) slecht uit elkaar houden, maar echte Bladhaanspecialisten durven dat wel beter. Toen herbacea (tot dan toe een zuidelijke soort) in Twente opdook moest ik dus het genitaal erbij pakken om voor mezelf met zekerheid te durven beweren dat het die ook echt was. Jaap Winkelman had het misschien zonder genitaal ook nog wel aangedurfd (maar is er wel geruster op met genitaal-bewijs). Dit slechts om te duiden wat het betekenen kan als er grosso modo gesteld wordt dat twee soorten alleen op genitaal onderscheiden kunnen worden.
Voor de twee hier genoemde Amphipyra's wordt dat gesteld. Maar er zijn subtiliteiten waarmee de twee uit elkaar te houden te zijn. Eén daarvan wordt hier aangeduid, maar daar zitten weer wat haken en ogen aan. Je moet als je het op die manier bekijkt heel goed oppassen dat de stand van de vleugels invloed heeft op de hoek in die lijn. Vergelijk de foto's van pyramidea en de foto's van berbera op Lepiforum. Bij foto's van pyramidea waarbij de vleugels meer over elkaar geschoven zijn wordt vanzelf de lijn geknikter, zoals die bij berbera zou zijn wanneer de vleugels netjes tegen elkaar aan liggen. Dat is dus zeer hachelijk!
Een betere omschrijving zou misschien zijn dat de afstand tussen de achterste kartellijn (die waar het streepje bij getekend is) en de top van de vleugel bij berbera grofweg gelijk blijft over het verloop van de lijn en bij pyramidea wordt die afstand naar de achterrand van de vleugel toe (midden van het beest in rust) steeds smaller. In een nette ruststand ontstaat daardoor inderdaad het ingetekende effect, maar als de vleugels iets meer of minder gespreid staan blijft het op die manier ook nog geldig.
Op basis van dat kenmerk zouden beide hier getoonde exemplaren dan inderdaad pyramidea zijn (berbera is ook heeeel veel zeldzamer), maar eigenlijk moeten nincompoop vlinderamateurs zoals ik daar helemaal niet mee stoeien en gewoon naar het genitaal kijken dus - veel veiliger voor een zekere identificatie.
Ik geef het kenmerk hier alleen aan omdat het één van de dingen is die een specialist bewust-onbewust meeneemt als die een zekere identificatie voor deze uit de mouw schudt en ik heb het voor de zekerheid maar even nagevraagd. Beide worden (mede op basis van die lijn) door iemand met een goed ontwikkeld buikgevoel voor deze beesten inderdaad als pyramidea gezien. En dat zegt veel meer dan ons eigen geklungel met pogingen om subtiliteiten in de vleugelpatronen te herkennen.
Groetsjens, Arp
Maar nu meen ik dat ik eveneens een piramidevlinder heb gefotografeerd op frambozenplant in de tuin. Ik heb op veel sites en in mijn vlindergidsen gezocht en kom steeds bij deze soort terug. Wat denken jullie, is het mogelijk ook een Amphipyra pyramidea? Heeft de vlinderzoektocht toch weer leermateriaal opgeleverd!
Vriendelijke groeten en beloofde oplettendheid, Ingrid
@Michelle. .... Altijd interessant om te weten hoe iemand tot een'' zeker''e determinatie komt..... terwijl ik al zo mijn twijfels had en me altijd voorzichtig probeer uit te drukken, want ik weet hoe ingewikkeld het soms kan zijn.
Als er al kenmerken zouden worden aangedragen, kloppen ze niet, want het is een andere vlinder.
Daarom altijd voorzichtig zijn , goed tot een eigen oordeel op basis van kenmerken proberen te komen .....en niet al te makkelijk op iemands kompas varen....want je weet maar nooit.
Naast de vlinder die het hoogstwaarschijnlijk wél is, is er nog een soort die het eventueel zou kunnen zijn, maar vrijwel zeker niet is. .... Dat is de Schijnpiramidevlinder - Amphipyra berbera.
Vrijwel zeker is dit wél de piramidevlinder (Amphipyra pyramidea). Een soort die moeilijk tot zeer moeilijk te determineren is .
Bedankt,Michelle
Gr. Ingrid
Lastig...maar er piept vanonder de linker vleugel nog net een gekleurd streepje.
Misschien een Huismoeder - Noctua pronuba ? Die kan er nogal verschillend getekend uitzien.