De Hooiwagenkrab – De Modekoning(in) van de Zee

Als er één dier in de Nederlandse kustwateren rondloopt dat gevoel voor stijl heeft, dan is het wel de hooiwagenkrab. Terwijl andere krabben vooral bezig zijn met graven, knijpen of scharrelen, kiest de hooiwagenkrab voor een andere levensstrategie: verkleed jezelf tot je niet meer te zien bent. En daarin is hij een absolute professional.

Met zijn lange, dunne poten lijkt hij een beetje op een spin die heeft besloten dat hij eigenlijk toch liever in de zee woont. Zijn lichaam is klein en puntig, met twee oogstengels die altijd nieuwsgierig naar buiten steken. Hij ziet eruit alsof hij constant iets probeert te spotten dat nét uit beeld is.

Camouflage à la Hooiwagenkrab.
Waar andere dieren vertrouwen op hun natuurlijke kleur, denkt de hooiwagenkrab: “Waarom zou ik mezelf beperken?” Met behulp van kleine haakjes op zijn poten en pantser versiert hij zich actief met alles wat hij tegenkomt: stukjes zeewier, mini-sponsjes, poliepjes, kleine anemoontjes… Als hij een hobby had, zou het knutselen zijn.

Het resultaat is een wandelend bosje zeewier. Als een plukje groen dat plots pootjes krijgt en weghobbelt. Roofdieren zwemmen vaak gewoon door; wie verwacht ook dat planten opeens benen hebben? Sommige van zijn “decoraties” groeien zelfs verder op zijn pantser — de enige garderobe die zichzelf onderhoudt.

Wie is wie?
Gelukkig hoef je een hooiwagenkrab niet om te draaien om het verschil tussen man en vrouw te zien. Wie goed kijkt, kan het prima vanaf een afstandje bepalen.
• Vrouwtjes hebben een breder en ronder achterlijf, dat je subtiel kunt zien als je van de zijkant of onder een hoekje meekijkt. Daaronder bewaart ze haar eitjes.
• Mannetjes hebben een smallere, puntigere buikplaat en vallen vaak op door langere scharen, die ze maar al te graag lijken te showen. Met wat oefening herken je het verschil zonder ze ook maar één poot in de weg te zitten.

Onzichtbaarheid als levenskunst
Hooiwagenkrabben houden ervan om te verdwijnen tussen wieren, rotsen en schelpen. Daar zitten ze doodstil, alsof ze hopen dat niemand ziet dat ze eigenlijk een dier zijn. Veel keer zwem ik er dan ook nietsvermoedend langs, tot dat ene stukje zeewier ineens wegloopt. Dat is het moment waarop je weet: hooiwagenkrab gespot. Ze blijven gelukkig altijd trouw aan hun favoriete hobby: niet opvallen, maar wel stijlvol.

De creatiefste verstopper van de zee
Veel zeedieren camoufleren zich, maar niemand doet het zo persoonlijk, creatief en charmant als de hooiwagenkrab. Klein, fragiel en een tikje eigenwijs — maar absoluut dé verkleedkampioen van onze onderwaterwereld.

Elke duik trap ik er weer in: denk ik een stukje wiebelend zeewier te zien, blijkt het gewoon een hooiwagenkrab met flair te zijn. Hoe beter ik leer kijken, hoe meer verborgen typetjes ik tegenkom.
Het voelt soms alsof ik in een onderwater-buurtschap zwem. En eerlijk… ik kan niet wachten om te zien wie er de volgende keer weer opduikt.