Blauwe reiger, Natuur-, Cultuur- en 'Trend'vogel.

Inleiding: Vrijwel alle landen in de wereld hebben een Nationale vogel. Alleen Nederland nog niet. Vroege Vogels vindt dat daar verandering in moet komen. Daarom organiseren zij de Verkiezing van de Nationale Vogel in samenwerking met Vogelbescherming Nederland. De verkiezing staat voor; welke vogel vind jij staat symbool voor Nederland en typeert de Nederlandse volksaard het beste?
Pleidooi: Vooruitlopend op het resultaat van de verkiezing voor de Nationale Nederlandse vogel hier -in een reeks- mijn pleidooi voor de: Blauwe reiger. Vroeger ook wel Aal- of Visreiger genoemd. De asgrijze reiger is wel het bekendste lid van de reigerfamilie. Een individu -met trekjes van de 'menselijke trendvolger’- die een echte 'trend'vogel is geworden. Overal in Nederland kom je 'het Schoffie' tegen. Vaak stil zittend -vooral in de winter- roerloos vooruitkijkend op de oever langs sloot of plas. Dan weer actief vissend jacht makend op? -tot aan het middel in- en langzaam voortschrijdend door het water. In de stad zie je de kolonievogels ook. Bovenin kruinen -broedend op enorme nesten- bij elkaar in hoge bomen die in een groep bijeen staan. Loop er maar niet onder door .... er valt namelijk regelmatig iets wits naar beneden. Een goed leven voor de Blauwe reigers in die stadsparken -waar ze door de mens- van allerlei 'toe gegooid’ voedsel kunnen eten. Dan weer zie je een 'keiharde uithaal' naar een gemakkelijke prooi, het onoplettende jonge eendje vlak bij hem is het ‘haasje’. Een kleine haas of konijn, een mol of glibberige aal, ja zelfs een rode rivierkreeft, alles lust hij of zij. Even verderop zit er nog één, bedelend of hij een visje mee kan pikken -van zijn evenbeeld 'de roerloos stil zittende visser'- die af en toe een kleine vangst naar hem toewerpt. In een stadse woonwijk opzoek naar voedsel. Geliefd zijn de tuinreservaten met vijver, gevuld met kikkers en siervissen. Aanwezig zijn ze op Marktpleinen, tijdens het opruimen tegen sluitingstijd. De brutaalste geraffineerde individuen kun je aantreffen rondom een patatzaak of 'frietkot' ja, zelfs in de snackbar. Daar ruimt hij met een 'argeloos' gemak het gemorste- en toegegooide 'fastfood' graag op.
Nog een voorbeeld; een staaltje van geraffineerd instinkt van deze grijs-blauwe ‘NCT-vogel’’ wellicht aangeleerd door observatie, afkijkend, het handelen van de mens. Onlangs werd in een snelstromende beek 'poot'vis uitgezet. Tijdens deze werkzaamheden werd het be- en handelen van deze jonge visjes -die in het stromende water werden losgelaten- nauwkeurig gevolgd door een Blauwe reiger, die iets verder op een steiger zit. Scherp oplettend houdt de vogel de 'stekjes' in de gaten waar de jonge vis wordt uitgezet. Even later als het vis uitzettende team is opgeschoven richting de houten brug. Zie ik, dat de reiger nu is neer gestreken op de plek waar ‘het broed’ zo even de vrijheid kreeg. Vrijwel onmiddellijk vindt de 'smart' reiger zijn stek –de plek waar vele aantallen onervaren visjes zijn uitgezet- en hij slaat wéér zijn slag.
Enkele decennia terug kon je in Nederland, Blauwe reigers alleen ‘spotten’ in een gering aantal broedkolonies. In die tijd ging het slecht met ze met name door; waterverontreiniging, herinrichting en -bestemming van het landschap- maar ze hebben zich hersteld. Wanneer je er nu een ziet vliegen -boven het groene polderlandschap- met zijn rustige 'holle' vleugelslag, een opgetrokken stootgrage S-hals, traag vooruit, duidelijk zichtbaar is dan zijn gelige dolk scherpe snavel. Zijn neef de Purperreiger -is een echte moerasbewoner- die zie je alleen in enkele ontoegankelijke moerasrietlanden. De Purperreiger broedt koloniegewijs in drassig, overjarig rietland. Grote velden -liggen in het Nederlandse waterrijke landschap en drasland- die ook wel wetlands worden genoemd. Wetlands zijn van levensbelang voor veel vogels.
Media: Onlangs las ik een kolom in de Volkskrant; Geliefd is de Blauwe reiger niet bij iedereen, maar daarin begint verandering te komen. Uit de stad is de vogel niet meer weg te denken. Hij kent de mensen door en door, weet de Amsterdamse stadsbioloog Remco Daalder. In de Boeddhistische cultuur is de reiger het symbool voor zuiverheid en intuïtie. In de Christelijke cultuur staat de reiger voor 'goed gelovige'. In de tijd van de Farao's was de reiger het symbool voor vernieuwing. Ook staat de reiger symbool voor zwijgzaamheid, meditatie en evenwicht.
Film: Twee eerder gemaakte leuke filmpjes over het leven van de 'Blauwe reigers' in de drukke stad zijn; Schoffies (2006), van Marc van Fucht. Documentaire over de blauwe reigers in Amsterdam in relatie tot de Amsterdammers. Opmerkelijk is dat de reigers zich ophouden bij snackbars om hapjes te verschalken en zich ook in allerlei andere opzichten als echte "Amsterdammers" gedragen. Marktmeester (2004) van John Treffer. Korte experimentele documentaire over een dag uit het leven van een blauwe reiger op de Dappermarkt in Amsterdam.
De makers van de succesvolle natuurfilm De Nieuwe Wildernis komen naar Amsterdam. Volgende maand al beginnen de opnamen van een documentaire over het leven van ‘wilde dieren’ in de drukke stad. Of de Blauwe reiger een hoofdrol gaat vertolken in de nieuwe Stedelijke natuurfilm "De Wilde Stad" is voor mij vooralsnog dé vraag. Kan me het bijna niet voorstellen dat de nieuwe film geslaagd is zonder een Hoofdrol voor "De Blauwe 'Trend'vogel". Dé geboren 'Stadse' hoofdrolspeler -met de bijna menselijke trekjes' ;-)).