Duinpieper, onopvallende vogel van ‘woeste’ zandgronden.

De naam Duinpieper lees je regelmatig in allerlei vakantiebrochures. Naamgevend voor een vakantiehuisje, of op infoborden van een outdoor center of schoolaccommodatie. Het geeft aan dat deze ‘duin’ vogel -lid van de Piepers (geen aardappel)- in vroeger jaren veelvuldig voorkwam in het kustgebied, levend in ‘woeste’ zandlandschappen. Thans is deze pieper -af en toe- te zien in het (Zuid Europese) landschap of waar te nemen tijdens het trektellen. Op de site; www.trektellen.nl staan de tellingen en vliegbeeld foto’s van vele vogels die over Nederland vliegen. Het afgelopen najaar 2014 is de Duinpieper 127 keer geturfd en op dit moment voorjaar 2015, slechts 8 maal gezien tijdens de doortrek.
Duinpiepers zijn op de grond levende vogels van warme en droge, ongecultiveerde open gronden. Het voedsel bestaat vooral uit insecten. Van alle piepers zijn het de meest zandkleurige, dus de herkenning is niet zo lastig als van sommige andere piepers. Het is een zomervogel, voormalige broedvogel; doortrekker in (zeer) klein aantal. Begin jaren zestig vermoedelijk 150-200 paren hebben bedragen. Het habitat “woest zandgebied’ veranderde onder andere door van de grootschalige aanplant van grove dennen (mijnhout) en waarmee dit gebeurde, zaaien ze zich snel uit. Het oprukkende (dennen)bos nam op deze manier de winddynamiek weg, uit de stuifzandgebieden waarvan de duinpieper in Nederland afhankelijk is. Ook verstoring door recreanten speelt mogelijk een rol. Sindsdien is de Duinpieper afgenomen met 95%. De broedhabitat wordt ernstig bedreigd door vegetatiesuccessie, vergrassing (vermossing) en recreatie. Pogingen tot herstel van stuifzand habitats bleven -tot nu toe- weinig succesvol voor deze soort door de inzet van grazers en hoge recreatiedruk.
Zondagmorgen in de radio uitzending van “Vroege Vogels” het verhaal - uit de ‘oude doos’- van de Boompieper door Bert Garthoff. Jaren achtereen luisterde ik naar zijn programma “Weer of geen Weer”. Favoriet en speciaal voor mij was de vogelrubriek; ‘Vogel van de Week’ en ‘Zondagsvogel’. Nu jaren achtereen ‘samenge(s)teld’ bestaat het Natuurradioprogramma 60 JAAR een mijlpaal! Natuurlijk heb ik een persoonlijke wens: dat het ‘woeste dynamische landschap’ behouden blijft en een reële kans krijgt in Nederland. Dat de ‘Rode Lijst’ van vogelsoorten verkort wordt, en dat bv. de Grauwe gors, Ortolaan, Griel, Strandplevier en Duinpieper een ‘behouden’ kans krijgen in een variërend ‘natuurlijke’ landschap. Dat in de verre toekomst VROEGE VOGELS (mag nu, geschreven in hoofdletters) mede een bijdrage blijft leveren -aan dé informatie stroom- voor een ‘Groene Leefomgeving’, Proficiat!