letterzetters -foto 3 van 3-

Vrijwel elke natuurliefhebber is wel bekend met LETTERZETTERS. Het zijn de ouderdieren en de larven van de schorskever [Ips typographus] die op sparren mooie vraatpatronen maken onder de bast. Er zijn in Nederland enkele honderden soorten kevers die vraatsporen achterlaten in hout. Een groot aantal soorten is gespecialiseerd op één of enkele verwante boomsoorten die we de waardbomen of waardplanten noemen (zoals bij vlinders). Verder is er specialisatie op diameter van de stam en de plek op de boom. Dit zijn niet alleen schorskevers maar ook andere soortgroepen als prachtkevers, boktorren en houtwespen.
Soorten kunnen zich specialiseren op welke delen ze van de boom eten. Vraatpatronen van SCHORSKEVERS zijn goed te onderscheiden van de drie andere soortgroepen. De ouderdieren paren met elkaar in een paringskamer onder de schors van een boom. Vanuit deze paringskamer leggen de moederdieren de moedergangen aan waar de eitjes in worden gelegd. Wanneer die uitkomen, graven de larven kleinere gangen van die moedergang af. Naarmate de larven ouder worden [en toenemen in grootte] worden ook de gangen breder. Tenslotte verpoppen zij zich en transformeren ze naar kevers die zich een weg naar buiten eten door de schors.
PRACHTKEVERS paren niet onder de bast maar buiten de boom en de eitjes worden in de bast gelegd. Het resultaat is een compleet ander vraatbeeld: de gangen lopen los van elkaar zonder een centrale moedergang.
BOKTORREN leven van verschillende delen van de boom. De in het bos levende soorten zijn niet primair schadelijk voor bomen, ze tasten alleen verzwakte of dode bomen aan. Deze groep heeft dus eigenlijk onterecht een schadelijke naam. Nadat het getransformeerd is naar een volwassen boktor vreet het zich een weg naar buiten waar een rond uitvlieggat het bewijs van is. Het lichaam van boktorren is rechttoe rechtaan, er is dan ook geen boogvormig patroon te zien.
HOUTWESPEN leggen de eitjes met een lange legboor enkele centimeters diep in het hout. De larven maken lange gangen dwars door de boom heen. De gangen zijn zo dichtgepakt dat je bij het doorzagen goed moet kijken om ze te zien. De legboor is erg smal zodat je daarvan geen sporen ziet. Alleen de ronde uitvlieggaten die vaak in groepjes liggen, zijn zichtbaar aan het oppervlak.
Bron: dierensporengids.nl [ingekort]