Gewoon sneeuwklokje -eerste bloemen- tijdens tuinvogeltelling.

Vanmorgen gelijktijdig met de schemering opstaan. Eerst -in verband met de nationale tuinvogeltelling 2015- wat vogelzaden strooien op de voederplank. Dan pak ik een kop koffie, vogelkijker erbij en een stoel, geïnstalleerd nabij het raam rustig zitten. Wachten op wat er gebeuren gaat. Welke vogel laat zich het eerst zien en turven op deze frisse morgen. Dat het vannacht heeft gevroren zie ik aan; het ijs op de tuinvijver en de ‘rijpsluier’ op het gazon. De vrieskou nu, ter plaatse van de schaduwrijkste plekken is nog ‘dik’ onder nul. Dan zie ik de eerste vogel, die ik gelijk noteer- een heggenmus al schuifelend als een veldmuis over het beklinkerd terras. Gelijk de gemorste ‘val’ resten oppikken, van de vorige voederdag. Even later ‘vink’ ik nog (twaalf) vogelsoorten aan. Van alle bekende (tuin)vogelsoorten die ik zie of hoor fluiten geniet ik. Het roodborstje, de prachtig zingende merel en brabbelende groenling. Maar ook het gedrag van de -zojuist op de voederplank gelande- huismussen familie. Zeven exemplaren tussen het pikken door onenigheid en hoor je het vertrouwde onrustige getjilp. Of het nu de ‘brutale’ kauwtjes of de roofzuchtige eksters en gaaien zijn. Het maakt me niet uit, ook al komen ze regelmatig in ‘mijn’ tuinreservaat en voor in de woonwijk. Vogels kennen geen grenzen -ze zoeken die plekken op- waar het goed voor ze is, in dat biotoop leven ze. Aangetrokken door het vele voedsel dat wij ze aanbieden (b.v. door bij –en wintervoedering) of wat de mens aan eetbaars laat slingeren rondom de ‘extra’ geplaatste afvalbakken. Daar komen ze op af! Sovon vogeltellingen -van verschillende kraaisoorten- tonen al langer aan dat het niet goed met ze gaat. Ook andere vogelsoorten ervaren noodgedwongen het veranderende buitengebied, omdat het minder aantrekkelijk voor ze geworden is. Tel ook mee! 17 en 18 januari 2015 of bekijk de telresultaten, klik op de link: https://www.tuinvogeltelling.nl/
Als ik even later -tegen de middag- de tuin inloop, zie ik tegen de achtergevel in een zonrijkplekje dat het Gewoon sneeuwklokje al in bloei staat. Mede door zachte weersomstandigheden -de laatste dagen- is het buitengewoon extreem warm voor de tijd van het jaar. Dit “Stinzenplantje” laat voorzichtig de eerste bloemetjes zien! Wat zijn Stinzenplanten? Zij vormen een bijzondere groep verwilderende sierplanten. Vaak te vinden in oude parken en kasteeltuinen. Zij zijn daar soms al eeuwen geleden geplant. Daar zijn ze verwilderd en door de jaren heen massaal ingeburgerd. Het zijn vooral in het voorjaar bloeiende bol-. Knol- en wortelstokgewassen.
Sneeuwklokjes zijn ieder jaar de eerste die het voorjaar opvrolijken. De bloei van het Gewoon sneeuwklokje is een teken dat het voorjaar in aantocht is. Het is een bolgewas en lid van de Narcisfamilie (Amaryllidaceae). Van het geslacht Sneeuwklokje (Galanthus) zijn 15 soorten bekend, onderverdeeld in drie groepen. Het Gewoon sneeuwklokje vermeerdert zich door de vorming van broedbolletjes en door zaad, dat wordt gevormd in een groene doosvrucht. Na de bloei wordt de bloeistengel slap en komt de rijpende vrucht op de grond te liggen. De zadenverspreiding geschiedt vaak door mieren. Die komen af op het aanhangsel dat zich aan de zaden bevindt, het mierenbroodje (elaiosoom), dat bij Sneeuwklokjes een beetje olie bevat. Dit is een aanhangsel aan zaden of vruchten van sommige plantensoorten, dat als voedsel kan dienen voor mieren. Het is een uitgroeisel van de zaadhuid (mierenbroed). Hierdoor verspreiden de mieren de zaden verder van de plant af. Deze wijze van verspreiden heet myrmecochorie (Grieks Myrmeco = mier en chorous = verspreiden). In Nederland komen ongeveer 200 plantensoorten voor die een mierenbroodje hebben. Enkele voorbeelden van deze ‘mieren’ plantensoorten zijn: o.a. bosanemoon, moeraskartelblad, ruwe smeerwortel, driekleurig- en hondsviooltje en het hierboven omschreven sneeuwklokje. Sneeuwklokjes laten zich gemakkelijk verplanten. Daarbij is het wel belangrijk dat de bolletjes meteen weer worden geplant, anders drogen ze uit en zijn niet meer levensvatbaar. Direct na de bloei is een geschikte tijd om te delen en te verplanten. Een vroege bloeier, die in het voorjaar veelvuldig door honingbijen wordt bezocht, wanneer de reinigingsvlucht achter de rug is.